1) Deprem Öncesi Alınacak Önlemler

Ülkemiz coğrafi olarak deprem kuşağı üzerinde bulunduğundan depreme karşı hazırlıklı olunması önemlidir. Bilindiği üzere günümüz teknolojisi hangi bölgede ne zaman deprem olacağını net bir şekilde tespit etmekten uzaktır. Deprem öncesi alınacak önlemler konusunda gereken önlemleri alarak depreme karşı her an hazırlıklı olmak bu nedenle önemlidir. Öte yandan deprem anını herhangi bir yaralanma yaşamadan atlatabilmek deprem sırası yapılması gerekenler konusunda bilgi sahibi olarak mümkündür. Devamında çeşitli artçı depremler de olabileceğinden deprem sonrasında yapılması gerekenler konusunda da bilinçli olmak gerekir.

Deprem, şiddetine ve gerçekleştiği bölgedeki yapılaşmaya bağlı olarak son derece yıkıcı sonuçları olabilen bir doğal afettir. Özellikle nüfusun ve buna bağlı olarak yapılaşmanın fazla olduğu bölgelerde deprem öncesi alınacak önlemler kritik önemdedir. Deprem öncesi alınacak önlemler sayesinde hem can kayıplarının hem de maddi kayıpların en aza indirilmesi ve hatta önüne geçilmesi mümkün olabilir.

Yapısal anlamda deprem öncesi alınması gereken önlemler şunlardır:

• Kaygan ve gevşek toprağı olan araziler ile dik boğazlarda ve vadilerde herhangi bir yapılaşmaya gidilmemesi.
• Yapılar deprem etkilerine karşı dayanıklı inşa edilmelidir. (Yapı Tekniğine ve İnşaat Yönetmeliğine uygun olarak)
• Yıllık kar yoğunluğunun fazla olduğu ve çığ tehlikesi olan yamaçlarda bina yapılmaması.
• İmar planında konuta ayrılmış yerler dışındaki yerlere ev ve bina yapılmamalıdır.
• Binalara DASK ZORUNLU DEPREM SİGORTASI, isteğe bağlı KONUT SİGORTASI yaptırılması.
• Deprem sırasında eşyalar nedeniyle yaşanabilecek hasarlara karşı da deprem öncesi alınabilecek tedbirler bulunur. Bu konuda alınabilecek deprem öncesi alınacak önlemler şu şekilde sıralanabilir:
• Mevcut binaların dayanıklılıkları artırılmalıdır.

Bu önlemlerin yanı sıra, yapısal olamayan, yani binadan değil de eşyalardan kaynaklanacak hasarlardan korunmak için günlük kullandığımız eşyalarımızın ev içerisine yerleştirilmesinde aşağıda sayılan önlemleri deprem öncesi alınacak önlemlerdir:

• Dolap gibi devrilebilecek büyük eşyalar ile soba gibi ısıtıcı eşyalar duvara sabitlenebilir.
• Dolap üzerine konulan eşya ve büro malzemeleri kayarak düşmelerini önlemek için plastik tutucu malzeme veya yapıştırıcılarla sabitlenmelidir.
• Dolaplar ve devrilebilecek benzeri eşyalar birbirine ve duvara sabitlenmelidir. Eğer sabitlenen eşya ve duvar arasında boşluk kalıyorsa, çarpma etkisini düşürmek için araya bir dolgu malzemesi konulmalıdır.
• Dolap kapaklarına mekanik kilitler takılarak içlerindeki eşyaların dışarı fırlaması önlenebilir.
• Tezgah üzerindeki kayabilecek beyaz eşyaların altına metal profil koyarak bunların kayması önlenmelidir.
• Zehirli, patlayıcı, yanıcı maddeler düşmeyecek bir konumda sabitlenmeli ve kırılmayacak bir şekilde depolanmalıdır. Bu maddelerin üzerlerine fosforlu, belirleyici etiketler konulmalıdır.
• Raflarda bulunan küçük nesneler deprem anında birbirlerine çarpmayacak şekilde kutulara yerleştirilebilir.
• Binadan acilen çıkmak için kullanılacak yollardaki tehlikeler ortadan kaldırılmalı, bu yollar işaretlenmeli, çıkışı engelleyebilecek eşyalar çıkış yolu üzerinden kaldırılmalıdır.
• Binadan acil çıkış için kullanılacak yollarda eşya bulundurulmamalı ve buralar her daim aydınlık olup kilitli olmamalıdır.
• Kimlik, pasaport, sağlık belgeleri vb. önemli evrakların birer kopyası alınarak başka bir noktada bulundurulabilir. Belgelerin orijinalleri de su geçirmeyen bir dosya içinde muhafaza edilmelidir.

Bina yönetimince önceden belirlenen, mesken veya iş yerinin özelliği ve büyüklüğüne göre uygun yangın söndürme cihazı mutlaka bulundurulmalı ve periyodik bakımları da yaptırılmalıdır. Bu cihazlar;  

• Kolayca ulaşılabilecek bir yerde tutulmalıdır.
• Yeri herkes tarafından bilinmelidir.
• Duvara sıkıca sabitlenmelidir.
• Her yıl ilgili firma tarafından bakımı yapılmalıdır.
• Bir kez kullanıldıktan sonra mutlaka tekrar doldurulmalıdır.
• Binalarda asansörlerin kapı yanlarına “Deprem Sırasında Kullanılmaz” levhası asılmalıdır.

Depremden Önce Okulumuzda Ne Gibi Önlemler Almalıyız?

Depreme karşı hazırlıklı olmak okul gibi kalabalık ve küçük çocukların olduğu alanlarda da oldukça önemlidir. Peki okullarda yapılabilecek deprem öncesi hazırlıklar nelerdir?
Eşyalarla ilgili yukarıda saydığımız önlemler aynı şekilde okullarda da uygulanabilir. Okul yöneticileri ile öğretmenler deprem anında yapılması gerekenlerle ilgili çocuklara eğitimler vermeli ve bu konuda sık sık tatbikatlar yapmalıdır.

Deprem öncesinde alınması gereken önlemlerden sonra “Deprem sırasında yapılması gerekenler nelerdir?” sorusu üzerinde durmak gerekir.

Deprem öncesi yapılacak şeyler bu sayılanlarla sınırlı olmayıp deprem anında izlenecek yolla ilgili planlar önceden belirlenmeli ve belli aralıklarla herkesin katıldığı tatbikatlar yapılmalıdır. Ayrıca deprem anında bir arada olunmaması durumuna karşı aile bireyleri bir toplanma yeri belirlemelidir. Deprem sonrası kullanmak üzere bir deprem çantası hazırlanmalıdır. Deprem sırasında yapılması gerekenler konusunda bilgi almak için bu yazımızı da okuyabilirsiniz. Kısaca bahsetmek gerekirse deprem çantasında su, kıyafet, kuru gıdalar, ilaç, el feneri, düdük, toz maskesi, pil, hijyenik ped, radyo, dezenfektan, ıslak mendil, kağıt havlu, sabun ve battaniye gibi temel malzemelerin bulundurulması önemlidir.